Γνωσιακή Συμπεριφορική (CBT)

Τεχνικές όπως η εκπαίδευση στη χαλάρωση, η µίµηση προτύπου, η συστηµατική απευαισθητοποίηση, η εκπαίδευση στις κοινωνικές δεξιότητες, ο προγραµµατισµός ευχάριστων δραστηριοτήτων, η αντιστροφή συνηθειών, η εκπαίδευση σε δεξιότητες ανοχής της δυσφορίας κλπ.

Η έκθεση περιλαµβάνει τη συστηµατική προγραµµατισµένη επαφή µε καταστάσεις που ο θεραπευόμενος αποφεύγει, σε συνεργασία µε το θεραπευτή και µε σεβασµό στο ρυθµό µε τον οποίο είναι έτοιµος να προχωρήσει. Στόχος είναι ο θεραπευόμενος να απευαισθητοποιηθεί και να εξοικειωθεί με αυτές τις συνθήκες. Η έκθεση µπορεί να γίνει σταδιακά ή κατακλυσµιαία, στη φαντασία ή στην πραγµατικότητα και διαρκεί µέχρις ότου µειωθεί η σωµατική διέγερση.

Μέσα από την αυτοπαρατήρηση ο θεραπευόμενος μαθαίνει να αναγνωρίζει τις αυτόματες αρνητικές σκέψεις, να εντοπίζει δυσπροσαρμοστικές πεποιθήσεις και να τις αναπλαισιώνει σε νέες, πιο λειτουργικές μέσα από την αμφισβήτηση. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ερωτήσεων χρησιμοποιώντας τη Σωκρατική μέθοδο για τον εντοπισμό και τον έλεγχο των νοητικών κατασκευών του θεραπευόμενου.

Για παράδειγμα με τη Γνωσιακή πρόβα ο θεραπευόμενος καθοδηγείται ώστε να πραγµατοποιήσει στη φαντασία του, βήµα-βήµα, τη λύση που έχει επιλέξει, µε σκοπό να εντοπίσει πιθανά εμπόδια, αλλά και πλεονεκτήµατα-µειονεκτήµατα που δεν είχε προβλέψει. Ο θεραπευόμενος προσπαθεί να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματά του και να αναγνωρίσει τις πεποιθήσεις του. Η εφαρμογή δεν αφορά τις σκέψεις, αλλά γίνεται πάνω σε εικόνες (ένα σημαντικό γεγονός, μια εικόνα του εαυτού, ένα όνειρο ή μια ονειροπόληση κλπ.).